W Polsce ubezpieczenie chorobowe dla osób wykonujących działalność gospodarczą jest dobrowolne. Przedsiębiorcy sami decydują, czy chcą opłacać składkę chorobową i korzystać z zasiłku chorobowego w przypadku niezdolności do pracy. Ta zasada odróżnia ich od pracowników etatowych, dla których ubezpieczenie chorobowe ma charakter obligatoryjny.
Dobrowolny charakter ubezpieczenia chorobowego dla przedsiębiorców
Ubezpieczenie chorobowe nie jest obowiązkowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą [1][2]. Oznacza to, że każdy przedsiębiorca ma prawo wyboru – może zdecydować się na opłacenie składki chorobowej lub z niej zrezygnować. Ta decyzja wpływa bezpośrednio na możliwość otrzymania zasiłku chorobowego w przypadku choroby uniemożliwiającej wykonywanie pracy.
Osoby wykonujące działalność gospodarczą muszą samodzielnie zarządzać swoimi składkami, w tym decydować o ubezpieczeniu chorobowym. W przeciwieństwie do pracowników, którzy mają automatycznie zabezpieczone wszystkie składki społeczne, przedsiębiorcy ponoszą pełną odpowiedzialność za swoje ubezpieczenia.
Wysokość składki chorobowej w 2025 roku
Składka chorobowa wynosi 2,45% podstawy wymiaru składek [1][2]. W praktyce oznacza to konkretne kwoty, które różnią się w zależności od rodzaju składek opłacanych przez przedsiębiorcę.
Dla przedsiębiorców rozliczających się na standardowych zasadach („duży ZUS”) składka miesięczna wynosi 127,49 zł. Natomiast osoby korzystające z preferencyjnych rozwiązań („mały ZUS”) płacą 34,30 zł miesięcznie [1]. Ta różnica wynika z odmiennej podstawy wymiaru składek w obu przypadkach.
Miesięczna suma składek ZUS z ubezpieczeniem chorobowym wynosi 1 773,96 zł [1], co obejmuje wszystkie obowiązkowe składki społeczne plus dobrowolną składkę chorobową.
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe
Podstawa wymiaru składek dla ubezpieczeń społecznych w 2025 roku wynosi 5 203,80 zł dla osób prowadzących działalność gospodarczą [1][3]. Ta kwota stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia i jest ustalana corocznie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Podstawa wymiaru ma kluczowe znaczenie nie tylko dla obliczania wysokości składki, ale również dla późniejszego ustalania wysokości zasiłku chorobowego. Im wyższa podstawa wymiaru, tym większy potencjalny zasiłek chorobowy może otrzymać przedsiębiorca.
Zasiłek chorobowy dla przedsiębiorców
Zasiłek chorobowy stanowi główną korzyść wynikającą z opłacania dobrowolnej składki chorobowej. Jego wysokość jest ściśle powiązana ze składkami opłacanymi przez przedsiębiorcę w poprzedzających miesiącach.
Wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% przeciętnej podstawy wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy [2]. Wyjątek stanowią przypadki związane z ciążą, gdzie zasiłek wynosi 100% podstawy wymiaru. Obliczenie zasiłku następuje po pomniejszeniu przeciętnej podstawy wymiaru o 13,71%, co daje ostateczny wynik w wysokości 80% tej kwoty.
Zasiłek chorobowy zapewnia przedsiębiorcom finansowe wsparcie podczas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. Bez opłacania składki chorobowej przedsiębiorca nie ma prawa do tego świadczenia, co może oznaczać całkowity brak dochodów podczas choroby.
Kluczowe elementy systemu ubezpieczenia chorobowego
System ubezpieczenia chorobowego dla przedsiębiorców składa się z trzech głównych komponentów: składki chorobowej, zasiłku chorobowego i podstawy wymiaru składek. Każdy z tych elementów odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu całego mechanizmu zabezpieczenia społecznego.
Opcja opłacania składki chorobowej dostępna jest dla wszystkich przedsiębiorców, którzy chcą mieć zagwarantowane wsparcie finansowe w przypadku choroby. Decyzja o przystąpieniu do ubezpieczenia chorobowego powinna być przemyślana, uwzględniając specyfikę prowadzonej działalności gospodarczej oraz indywidualne potrzeby zabezpieczenia.
Przedsiębiorcy mogą w każdym momencie zdecydować się na rozpoczęcie lub zakończenie opłacania składki chorobowej, zgłaszając odpowiednie zmiany do ZUS. Jednak należy pamiętać, że prawo do zasiłku chorobowego przysługuje tylko osobom, które opłacają składkę chorobową przez wymagany okres.
Zarządzanie składkami przez przedsiębiorców
Samodzielne zarządzanie składkami oznacza pełną odpowiedzialność przedsiębiorcy za swoje zabezpieczenie społeczne. W przypadku składki chorobowej przedsiębiorca musi świadomie podjąć decyzję o jej opłacaniu, biorąc pod uwagę koszty i potencjalne korzyści.
Regularność opłacania składki chorobowej ma bezpośredni wpływ na ciągłość uprawnień do zasiłku chorobowego. Przerwy w opłacaniu składek mogą skutkować utratą prawa do świadczenia, co wymaga od przedsiębiorców systematycznego podejścia do rozliczeń z ZUS.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą powinny również uwzględnić składkę chorobową w swoich planach finansowych i kalkulacjach kosztów prowadzenia biznesu. Dobrowolny charakter tej składki daje elastyczność, ale wymaga odpowiedzialnego podejścia do własnego zabezpieczenia społecznego.
Źródła:
[1] https://inewi.pl/blog/skladka-chorobowa-czym-jest-i-kto-powinien-ja-oplacac
[2] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-chorobowe-przedsiebiorcy-a-wynagrodzenie-za-czas-niezdolnosci-do-pracy
[3] https://www.zus.pl/en/-/informacja-w-sprawie-podstawy-wymiaru-sk%C5%82adki-oraz-kwoty-sk%C5%82ادki-na-ubezpieczenie-zdrowotne-w-2025-r.-dla-niekt%C3%B3rych-grup-ubezpieczonych
fizjoterapeutaiprawo.pl to specjalistyczna platforma łącząca świat fizjoterapii z rzeczywistością prawną. Portal dostarcza praktycznej wiedzy dla fizjoterapeutów prowadzących własne gabinety i wszystkich zainteresowanych bezpieczną praktyką zawodową.