Rehabilitacja domowa to świadczenie przeznaczone przede wszystkim dla pacjentów, którzy ze względu na istotne ograniczenia w samodzielnym poruszaniu się nie są w stanie uczęszczać na rehabilitację do placówki medycznej. Rozwiązanie to daje im dostęp do profesjonalnej opieki i zabiegów bezpośrednio w miejscu zamieszkania, pod ściśle określonymi warunkami oraz zgodnie z obowiązującymi wymogami prawnymi i organizacyjnymi [1][2][3].
Komu przysługuje rehabilitacja domowa?
Rehabilitacja domowa przysługuje osobom, których stan zdrowia uniemożliwia samodzielne dotarcie do placówki rehabilitacyjnej. Dotyczy to w szczególności pacjentów po urazach mózgu, zatorach, operacjach ortopedycznych, a także wszystkich, którzy mają trwałe lub okresowe zaburzenia funkcji narządu ruchu [1].
Decyzja o przyznaniu rehabilitacji domowej jest podejmowana przez lekarza podczas kwalifikacji, biorąc pod uwagę stopień upośledzenia sprawności ruchowej. Rehabilitacja domowa to świadczenie gwarantowane w ramach NFZ, co oznacza, że przysługuje pacjentom spełniającym określone kryteria dostępności [3].
Na jakich zasadach przyznawana jest rehabilitacja domowa?
Podstawą do uzyskania rehabilitacji domowej jest skierowanie wystawione przez lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalistę z zakresu rehabilitacji ogólnej, neurologii, ortopedii, neurochirurgii, reumatologii czy medycyny fizykalnej [2]. Skierowanie to uprawnia do podjęcia leczenia wyłącznie w wybranych placówkach mających podpisaną umowę z NFZ.
Skierowanie na rehabilitację domową należy zarejestrować w nieprzekraczalnym terminie do 30 dni od dnia jego wystawienia. Niedopełnienie tego obowiązku skutkuje utratą ważności skierowania [2]. Proces kwalifikacji rozpoczyna się od oceny medycznej oraz wydania skierowania, co zapewnia odpowiedni nadzór medyczny nad realizacją leczenia [2][3].
Zasady świadczenia określone są w rozporządzeniu Ministra Zdrowia (Dz. U. 2018, poz. 465 z późn. zm.), które reguluje szczegółowe kryteria oraz zakres usług rehabilitacyjnych udzielanych w domu pacjenta [1].
Zakres i przebieg rehabilitacji domowej
Rehabilitacja domowa obejmuje kompleksowe zabiegi fizjoterapeutyczne oraz porady lekarskie dostosowane do indywidualnych potrzeb chorego [2]. Do obowiązkowych elementów należą:
- wizyta fizjoterapeutyczna
- codzienne zabiegi fizjoterapeutyczne do maksymalnie 5 zabiegów dziennie
- porada lekarska rehabilitacyjna
Zabiegi te mogą przyjmować formę ćwiczeń ruchowych, masażu, elektroterapii, kinezyterapii oraz innych metod fizjoterapeutycznych [1][2]. Plan rehabilitacji jest indywidualnie ustalany i może ulegać modyfikacjom w zależności od postępów leczenia i aktualnych potrzeb zdrowotnych pacjenta [3].
Czas trwania i limity zabiegów
Maksymalny okres realizacji rehabilitacji w warunkach domowych wynosi do 80 dni zabiegowych w ciągu roku kalendarzowego [1][2][3]. W sytuacjach uzasadnionych stanem zdrowia pacjenta możliwe jest przedłużenie tego okresu, jeżeli lekarz prowadzący uzyska zgodę dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ na podstawie złożonego wniosku [1][2][3].
Podczas jednego dnia możliwe jest wykonanie maksymalnie 5 zabiegów fizjoterapeutycznych [1][2][3]. Jest to sztywno określony limit, który obowiązuje w całej Polsce.
Procedura uzyskania rehabilitacji domowej
Procedura ubiegania się o rehabilitację domową rozpoczyna się od oceny lekarskiej. Jeżeli lekarz potwierdzi, że stan pacjenta uniemożliwia korzystanie z rehabilitacji ambulatoryjnej, wypisuje skierowanie, które należy zarejestrować w wybranej placówce w ciągu 30 dni od daty wystawienia [2][3].
Kolejnym krokiem jest realizacja indywidualnego planu terapii, realizowanego przez fizjoterapeutów oraz, w razie potrzeby, przez lekarza rehabilitacji medycznej. Dokumentacja medyczna oraz uzasadnienie dla każdego etapu są niezbędne do monitorowania postępów leczenia i podejmowania decyzji o ewentualnym przedłużeniu rehabilitacji [1][2][3].
W przypadkach szczególnych, gdy potrzeby pacjenta wykraczają poza standardowy zakres, lekarz składa pisemny wniosek do dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ. Przedłużenie rehabilitacji jest możliwe jedynie po przedstawieniu odpowiedniej dokumentacji i akceptacji przez właściwy organ [1][2][3].
Źródła:
- [1] https://bio-relax.pulawy.pl/zasady-kierowania-pacjentow-na-fizjoterapie-domowa/
- [2] https://www.gov.pl/web/zdrowie/rehabilitacja-lecznicza-w-warunkach-domowych
- [3] https://www.nfz-katowice.pl/index.php/dla-swiadczeniodawcy/kontraktowanie-2025/informacje-wspolne/item/90-rehabilitacja-w-warunkach-domowych
fizjoterapeutaiprawo.pl to specjalistyczna platforma łącząca świat fizjoterapii z rzeczywistością prawną. Portal dostarcza praktycznej wiedzy dla fizjoterapeutów prowadzących własne gabinety i wszystkich zainteresowanych bezpieczną praktyką zawodową.