Jaka kategoria wojskowa przysługuje przy wadzie wzroku? To pytanie często pojawia się wśród osób przechodzących kwalifikację wojskową. Wada wzroku jest jednym z istotnych kryteriów przyznania określonej kategorii wojskowej. Ostateczne rozstrzygnięcie zależy od stopnia wady, ostrości widzenia po korekcji oraz norm przypisanych do konkretnej jednostki wojskowej. Szczegółowe zasady są ustalane w oficjalnych rozporządzeniach i różnią się w zależności od typu służby oraz wymagań danej formacji[1][2][3][4].
Kategorie wojskowe – podstawowe różnice przy wadzie wzroku
Kwalifikacja do służby wojskowej odbywa się według jasno określonych kategorii wojskowych, które określają stopień zdolności fizycznej i psychicznej. Kategoria A oznacza pełną zdolność do czynnej służby wojskowej i przysługuje osobom, których ostrość wzroku po korekcji wynosi minimum 0,5, a wada mieści się w akceptowanych normach dioptrycznych (krótkowzroczność do -6,0 D, nadwzroczność do +6,0 D, astygmatyzm do 3,0 D – za dokładne wartości odpowiadają poszczególne formacje)[1][2].
Kategoria D przyznawana jest, gdy wada wzroku przekracza wspomniane normy, czyli ostrość wzroku po korekcji spada poniżej 0,5 lub wartości dioptrii przekraczają ±6,0 lub ±3,0 przy astygmatyzmie[1][4]. Kategoria E oznacza całkowitą niezdolność do służby wojskowej z powodu ciężkich, trwałych uszkodzeń wzroku (np. ślepota jednego oka, nieodwracalne choroby siatkówki, brak gałki ocznej, zaawansowana jaskra, przewlekłe choroby rogówki lub soczewki znacznie upośledzające widzenie)[1][3].
Jakie wady wzroku dopuszczają do służby wojskowej?
O przyznaniu kategorii wojskowej decyduje nie tylko sam stopień wady wzroku, ale przede wszystkim ostrość wzroku po korekcji i obecność ewentualnych chorób oczu. Korekcja okularowa jest akceptowana, jednak jej skuteczność jest ograniczona normami. Do uzyskania kategorii A wymagana jest ostrość minimum 0,5 (po korekcji), a dioptrie nie mogą przekraczać wspomnianych wartości.
Dla różnych rodzajów wojsk przewidziano własne limity: Wojska Lądowe dopuszczają krótkowzroczność do -6,0 dioptrii i nadwzroczność do +6,0 dioptrii, Marynarka Wojenna – do odpowiednio -4,0 i +4,0, zaś Siły Powietrzne – do -5,0 i +5,0 dioptrii. Astygmatyzm akceptowany jest do 3,0 dioptrii w określonych przypadkach[2][3].
Przy przekroczeniu tych granic (krótkowzroczność lub nadwzroczność powyżej ±6,0 dioptrii, astygmatyzm powyżej 3,0 dioptrii), kandydat otrzymuje kategorię D lub nawet kategorię E – w zależności od pozostałych czynników klinicznych[1][4].
Badania okulistyczne i indywidualna kwalifikacja w wojsku
Proces kwalifikacji wojskowej obejmuje szczegółowe badania okulistyczne, w których ocenia się m.in. ostrość widzenia, refrakcję (dioptrie), widzenie obuoczne, rozróżnianie kolorów i stan zdrowia oczu. To właśnie ostrość wzroku po korekcji oraz spełnienie określonych norm dioptrycznych stanowią podstawę do przydziału do danej kategorii.
Ważnym aspektem jest również specyfika poszczególnych stanowisk wojskowych – jednostki specjalistyczne, jak Siły Powietrzne czy Marynarka Wojenna, mogą stosować jeszcze surowsze wymogi. Przykładowo, stanowiska wymagające szczególnej precyzji (snajper, komandos) często są zarezerwowane dla osób z niewielką wadą wzroku lub bez wady[2][3].
Ostateczne przyznanie kategorii jest więc ściśle powiązane z typem służby oraz zakresem obowiązków – nawet osoby z niewielką wadą, ale skorygowaną optycznie i mieszczącą się w przyjętych limitach, mogą być skierowane do służby, jeżeli wymagania danej jednostki na to pozwalają[2][4].
Kryteria i wartości dioptrii decydujące o kategorii
Próg pełnej zdolności do służby (kategoria A) wyznacza ostrość wzroku co najmniej 0,5 (po korekcji okularowej lub soczewkowej) oraz wady refrakcji nie przekraczające -6,0 do +6,0 dioptrii (krótkowzroczność, nadwzroczność) lub astygmatyzmu do 3,0 dioptrii – szczegóły zależą od rodzaju jednostki wojskowej[1][2].
Kategoria D przyznawana jest, gdy uzyskanie wymaganej ostrości wzroku nie jest możliwe, a wada przekracza wyżej wymienione wartości (czyli ostrość po korekcji <0,5 lub dioptrie poza normą)[1][4]. Kategoria E dotyczy poważnych schorzeń uniemożliwiających służbę, takich jak ślepota jednego oka, brak gałki ocznej, głębokie uszkodzenia siatkówki lub choroby znacznie ograniczające zdolność widzenia[1][3].
W praktyce, o przyznaniu kategorii wojskowej decyduje indywidualny wynik badań, akceptowalność korekcji okularowej i konkretne wymogi danej formacji, które w ostatnich latach ulegają ujednoliceniu i systematyzacji dzięki rozporządzeniom ministerialnym[2][3].
Nowoczesne podejście do kwalifikacji kandydatów z wadą wzroku
W ostatnich latach obserwuje się rosnącą akceptację niewielkich wad wzroku oraz znaczne ułatwienia dla osób korzystających z korekcji okularowej. Zalecenia pozwalają na służbę z okularami lub soczewkami przy wadach mieszczących się w przyjętych normach. Nadal jednak duża wada wzroku, niepoddająca się skutecznej korekcji, uniemożliwia otrzymanie kategorii A, a często prowadzi do wykluczenia ze służby wojskowej[1][3].
Aktualne przepisy lepiej uwzględniają specyfikę danej służby i indywidualne predyspozycje kandydatów, co przekłada się na większą elastyczność w klasyfikowaniu osób z umiarkowanymi wadami wzroku, zachowując jednocześnie wysokie standardy bezpieczeństwa dla stanowisk wymagających doskonałego widzenia[2][3].
Podsumowanie: Jaka kategoria wojskowa przy wadzie wzroku?
Kategoria wojskowa przyznawana przy wadzie wzroku uzależniona jest od poziomu ostrości wzroku uzyskanego po korekcji oraz wartości dioptrii. Kategoria A przysługuje, jeśli wada mieści się w normach (do -6,0/+6,0 D i astygmatyzm do 3,0 D, z ostrością minimum 0,5)[1][2]. Kategoria D przyznawana jest przy wyższych wadach lub gorszej ostrości, a Kategoria E – przy poważnych, nieodwracalnych schorzeniach wzroku[1][3][4]. Ostateczna decyzja uwzględnia także specyfikę jednostki wojskowej oraz charakter planowanej służby[2][3].
Źródła:
- [1] https://eyelaser.pl/czy-wada-wzroku-wyklucza-ze-sluzby-wojskowej/
- [2] https://helemejko.pl/czy-z-wada-wzroku-przyjmuja-do-wojska-sprawdz-jakie-sa-kryteria
- [3] https://swisslaser.pl/blog/korekcja-wad-wzroku-a-sluzby-mundurowe/
- [4] https://militaria.pl/porady/kategorie-wojskowe-rodzaje-i-znaczenie
fizjoterapeutaiprawo.pl to specjalistyczna platforma łącząca świat fizjoterapii z rzeczywistością prawną. Portal dostarcza praktycznej wiedzy dla fizjoterapeutów prowadzących własne gabinety i wszystkich zainteresowanych bezpieczną praktyką zawodową.