Rozpoczęcie rehabilitacji w ramach NFZ najszybciej możliwe jest w placówkach rehabilitacji ambulatoryjnej oraz rehabilitacji domowej. Dostępność oraz tempo rozpoczęcia świadczeń zależy od kilku kluczowych czynników: rodzaju rehabilitacji, posiadania skierowania od lekarza, miejsca zamieszkania i aktualnych zmian w organizacji świadczeń. Od 2025 roku przewidziane zostały istotne modyfikacje w sposobie realizacji rehabilitacji domowej.
Jakie formy rehabilitacji oferuje NFZ?
NFZ udostępnia dwa podstawowe rodzaje rehabilitacji: rehabilitację ambulatoryjną oraz rehabilitację domową. Rehabilitacja ambulatoryjna przeznaczona jest dla pacjentów, którzy mogą samodzielnie docierać do placówki. Zabiegi odbywają się w poradni lub przychodni, a cykle terapeutyczne obejmują do pięciu zabiegów dziennie.
Rehabilitacja domowa zadedykowana jest osobom niezdolnym do samodzielnego przemieszczania się. Świadczenia realizowane są w miejscu zamieszkania przez wykwalifikowanych fizjoterapeutów. Cykl domowy może obejmować do 80 dni zabiegowych w roku kalendarzowym, z możliwością wykonania maksymalnie 5 zabiegów dziennie.
Wymogi rozpoczęcia rehabilitacji z NFZ
Podstawą uzyskania świadczeń jest skierowanie wystawione przez lekarza POZ lub specjalistę. Dokument jasno określa rodzaj rehabilitacji oraz miejsce realizacji (dom lub placówka). Po jego otrzymaniu pacjent wybiera odpowiednią jednostkę posiadającą umowę z NFZ.
W przypadku pacjentów wymagających rehabilitacji domowej warunkiem jest niezdolność do samodzielnego dojścia bądź przejazdu do placówki. Uprawnienia do świadczeń zyskują jedynie pacjenci spełniający ten wymóg.
Co zmienia się od 2025 roku?
Rok 2025 to okres przejściowy. Od 1 stycznia 2025 r. placówki ambulatoryjne mogą wykonać maksymalnie 20% wszystkich swoich świadczeń w ramach rehabilitacji domowej. Jednak już od 1 lipca 2025 r. realisacja rehabilitacji domowej przez ambulatoria zostaje całkowicie wyłączona. Po tej dacie rehabilitacja domowa będzie dostępna wyłącznie w placówkach posiadających dedykowane kontrakty na ten typ świadczeń.
Zmiany umożliwiają lepsze rozdzielenie środków i wyspecjalizowanie placówek. Zwiększają także przejrzystość, dostępność i jakość usług, gdyż prowadzą do ujednolicenia cen oraz dostosowania finansowania do realnych potrzeb pacjentów domowych i ambulatoryjnych.
Jak najszybciej zacząć rehabilitację? Kluczowe zasady
Najkrótsza ścieżka do rozpoczęcia procesu rehabilitacji to:
- Uzyskanie skierowania od lekarza POZ bądź specjalisty (rehabilitacji lub innego wskazanego przez NFZ).
- Kontakt z wybraną placówką z ważnym kontraktem NFZ na wybrany rodzaj rehabilitacji (ambulatoryjną lub domową).
- Sprawdzenie dostępności terminów – aktualny czas oczekiwania bywa różny, zależnie od lokalizacji i liczby kontraktów.
- W przypadku rehabilitacji domowej – potwierdzenie, że wybrana placówka świadczy usługi domowe oraz czy spełnia wszystkie wymagania formalne.
Obecnie, do końca czerwca 2025 r., istnieje możliwość zrealizowania części świadczeń domowych w ramach umowy ambulatorium. Jednak już od lipca 2025 r. wyłącznie placówki z odrębną umową na rehabilitację domową będą mogły przyjmować nowych pacjentów w warunkach domowych.
Limit i czas trwania rehabilitacji domowej
Rehabilitacja domowa oferowana przez NFZ obejmuje maksymalnie 80 dni zabiegowych w ciągu roku dla jednej osoby, przy maksymalnie 5 zabiegach dziennie. W uzasadnionych przypadkach lekarz prowadzący może wnioskować o przedłużenie cyklu, lecz decyzja należy do komisji oceniającej i zależy od dostępności usług w danym rejonie.
Takie limity mają za zadanie zapewnić pacjentom równy dostęp i optymalizację kosztów po stronie NFZ, ale pozwalają również na długofalowe wsparcie chorych, których rehabilitacja wymaga znacznego zaangażowania.
Konkursy NFZ i rozszerzanie dostępności
NFZ regularnie uruchamia konkursy na nowe placówki oferujące rehabilitację domową w regionach, gdzie stwierdzono zbyt niską dostępność tego typu usług. Daje to szansę na zwiększenie liczby zakontraktowanych podmiotów i skrócenie oczekiwania na pierwsze zabiegi dla najbardziej potrzebujących pacjentów.
Placówki bez dotychczasowej umowy na świadczenie rehabilitacji domowej mają możliwość złożenia wniosku o udział w konkursie, a po uzyskaniu kontraktu mogą rozpocząć przyjmowanie pacjentów skierowanych na rehabilitację domową w ramach NFZ.
Specjalizacja placówek i jakość usług
Rozdzielenie świadczeń na rehabilitację domową i ambulatoryjną wpływa na precyzyjniejsze określenie kompetencji personelu i dopasowanie świadczeń do rzeczywistych potrzeb chorego. Placówki koncentrują się na jednym typie świadczeń, doskonaląc wiedzę i możliwości organizacyjne w swoim zakresie działania.
Wykluczenie świadczenia domowej rehabilitacji przez placówki ambulatoryjne po 1 lipca 2025 r. ma skutkować zarówno wzrostem jakości, jak i lepszą dostępnością, zwłaszcza w regionach dotąd niedostatecznie zabezpieczonych pod względem potrzeb pacjentów wymagających fizjoterapii domowej.
Podsumowanie – gdzie najszybciej rozpocząć rehabilitację w ramach NFZ?
Najkrótsza droga do rehabilitacji w ramach NFZ prowadzi przez placówki posiadające odpowiedni kontrakt – ambulatoryjny lub dedykowany domowej rehabilitacji, co potwierdza zarówno miejsce realizacji usługi, jak i specjalizację zespołu. Dla osób mobilnych czas oczekiwania na rehabilitację ambulatoryjną jest zwykle krótszy, o ile w rejonie działa więcej zakontraktowanych poradni.
Osoby wymagające rehabilitacji domowej najszybciej rozpoczną cykl w placówkach z kontraktem na rehabilitację domową. Po 1 lipca 2025 r. jedyną drogą będzie świadczenie tych usług przez wyspecjalizowane podmioty fizjoterapeutyczne, wyłonione w konkursach NFZ. Droga do rozpoczęcia leczenia przyspiesza z kompletnym skierowaniem, wyborem właściwej placówki i potwierdzeniem dostępności terminów realizacji świadczeń.
fizjoterapeutaiprawo.pl to specjalistyczna platforma łącząca świat fizjoterapii z rzeczywistością prawną. Portal dostarcza praktycznej wiedzy dla fizjoterapeutów prowadzących własne gabinety i wszystkich zainteresowanych bezpieczną praktyką zawodową.