Komisja wojskowa to procedura niezbędna do oceny możliwości służby w siłach zbrojnych. Podczas tej kwalifikacji przeprowadza się szereg badań lekarskich oraz ocenę psychiczną, których celem jest przypisanie odpowiedniej kategorii zdolności do służby wojskowej – A, B, D lub E. Całość przebiega według jasno określonych zasad i podstaw prawnych, a wyniki badań decydują o przyszłości każdego kandydata wobec służby wojskowej [1][2].
Podstawy prawne i cel komisji wojskowej
Komisja wojskowa obowiązuje każdego, kto podlega obowiązkowi kwalifikacji wojskowej w Polsce zgodnie z Ustawą z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Zadaniem tego procesu jest wiarygodne określenie zdolności zdrowotnej do czynnej służby wojskowej na podstawie wyczerpującej analizy medycznej i psychologicznej, a także dokumentacji osobowej. Komisja działa w oparciu o sztywne standardy oraz procedury, co umożliwia rzetelną i sprawiedliwą ocenę kandydatów [1].
Najważniejszym celem komisji jest przypisanie kategorii zdolności do służby wojskowej. Każda kategoria (A – zdolny, B – zdolny tylko w czasie wojny, D – niezdolny tymczasowo, E – niezdolny stale) precyzyjnie wyznacza zakres obowiązków wojskowych jednostki [2].
Przebieg i czas trwania badań podczas komisji wojskowej
Procedura komisji wojskowej rozpoczyna się od wypełnienia szczegółowej ankiety zdrowotnej oraz rejestracji administracyjnej. Następnie każdy kandydat poddawany jest wszechstronnym badaniom lekarskim i specjalistycznym, obejmującym zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne [2][3].
Badania trwają od 30 minut do nawet kilku godzin – czas ten uzależniony jest od liczby osób oczekujących oraz indywidualnych potrzeb zdrowotnych danego kandydata [2]. Przebieg każdego badania jest szczegółowo monitorowany, a na końcową ocenę wpływa zarówno obecny stan zdrowia, jak i historia medyczna przedstawiona komisji.
Zakres badań przeprowadzanych podczas komisji wojskowej
W trakcie procesu komisji każdy kandydat podlega szczegółowym badaniom fizycznym, obejmującym m.in. mierzenie wzrostu, masy ciała, ocenę ciśnienia tętniczego, badania wzroku i słuchu. Standardowym elementem są również analizy krwi i moczu, a także badania neurologiczne i laryngologiczne. Wszystkie etapy mają na celu całościową ocenę stanu zdrowia z naciskiem na możliwość pełnienia służby wojskowej [2][3].
Schodząc na kwestie psychologiczne, kandydat zostaje poddany konsultacji psychologicznej oraz psychiatrycznej. Ocena psychiczna jest równie istotna, jak sprawność fizyczna – jej celem jest wykluczenie przeciwwskazań do odbycia służby spowodowanych zaburzeniami psychicznymi lub emocjonalnymi [2][3].
Ważnym elementem jest także ogólna ocena wyglądu i stanu skóry, a także sprawdzenie neurologiczne i laryngologiczne. Komisja nie uwzględnia już na etapie kwalifikacji widoczności tatuaży pod warunkiem, że nie występują one na częściach ciała widocznych przy założonym mundurze wojskowym [3].
Skład komisji oraz proces decyzyjny
Komisja wojskowa to zespół składający się z lekarzy różnych specjalności, psychologa oraz przedstawicieli administracji wojskowej. Wszyscy oni mają istotny wpływ na proces oceny i decyzję o przyznaniu konkretnej kategorii zdolności [2].
Całość procesu prowadzona jest zgodnie z ustalonym schematem, w ramach którego każdy członek zespołu diagnostycznego odpowiada za określone aspekty oceny zdrowia. Po zebrania wszystkich informacji, decyzja o przyznanej kategorii podejmowana jest wspólnie, na podstawie zgromadzonej dokumentacji medycznej, wyników badań i oceny psychologicznej [2].
Kategorie zdolności i kryteria ich przyznawania
Najważniejszym efektem procesu komisji jest przydzielenie jednej z czterech kategorii zdolności:
- Kategoria A: zdolny do czynnej służby wojskowej
- Kategoria B: zdolny do czynnej służby tylko w czasie wojny
- Kategoria D: czasowo niezdolny do służby
- Kategoria E: trwale niezdolny do służby wojskowej
Każda z tych kategorii wynika z precyzyjnych kryteriów zdrowotnych i psychologicznych, a ich przypisanie uzależnione jest od całościowej analizy wyników badań [2].
Zdrowie psychiczne i fizyczne bezpośrednio decydują o możliwościach pełnienia obowiązków wojskowych. Osoby zakwalifikowane jako trwale niezdolne lub czasowo niezdolne są zwalniane z obowiązku służby, zaś osoby z kategorią B powoływane są wyłącznie w razie ogłoszenia mobilizacji [2].
Znaczenie komisji wojskowej – podsumowanie
Każdego roku tysiące młodych ludzi w Polsce przechodzi proces komisji wojskowej [1]. Jest to kluczowy element krajowego systemu obronności, służący zarówno weryfikacji zdrowotnej, jak i właściwemu przydzieleniu obywateli do pełnienia określonych ról w strukturach wojska. Komisja wojskowa zapewnia, że do czynnej służby kierowane są tylko osoby spełniające wymagane kryteria zdrowotne oraz psychologiczne, co przekłada się na bezpieczeństwo samych żołnierzy i efektywność Sił Zbrojnych [1][2].
Źródła:
- [1] https://iwadwokaci.pl/jak-wyglada-komisja-wojskowa/
- [2] https://fizjoterapeutaiprawo.pl/kto-musi-stawic-sie-na-komisje-wojskowa/
- [3] https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/badania/jakie-warunki-zdrowotne-musi-spelnic-wspolczesny-poborowy-aa-iYgo-EAkF-i5PP.html
fizjoterapeutaiprawo.pl to specjalistyczna platforma łącząca świat fizjoterapii z rzeczywistością prawną. Portal dostarcza praktycznej wiedzy dla fizjoterapeutów prowadzących własne gabinety i wszystkich zainteresowanych bezpieczną praktyką zawodową.