Kto może skierować pacjenta na rehabilitację? Odpowiedź jest jednoznaczna – skierowanie na rehabilitację może wystawić zarówno lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (np. internista, lekarz rodzinny), jak i lekarz specjalista z zakresu rehabilitacji medycznej. E-skierowania, czyli elektroniczne odpowiedniki tradycyjnych dokumentów, stanowią obecnie standard i znacząco przyspieszają cały proces kwalifikacji pacjenta do rehabilitacji[1][2][3].
Jak wygląda skierowanie na rehabilitację?
Skierowanie na rehabilitację to formalny dokument medyczny, który zawiera komplet niezbędnych danych pacjenta, rozpoznanie medyczne, opis dysfunkcji oraz kody klasyfikacji ICD-10 lub ICD-9 wykorzystywane przy planowaniu leczenia[1][3]. Takie skierowanie – wystawione elektronicznie – jest widoczne m.in. na Internetowym Koncie Pacjenta oraz w bazie danych Narodowego Funduszu Zdrowia, co pozwala na szybki dostęp i śledzenie etapu realizacji[1].
Od listopada 2021 roku system e-skierowań został zautomatyzowany, co oznacza, że do leczenia rehabilitacyjnego wykorzystuje się już niemal wyłącznie dokumenty elektroniczne, eliminując praktycznie całkowicie skierowania papierowe[1][3].
Kto dokładnie może wystawić skierowanie na rehabilitację?
Skierowanie może być wystawione przez:
- lekarza rodzinnego lub internistę pracującego w poradni podstawowej opieki zdrowotnej,
- lekarza specjalistę posiadającego uprawnienia w dziedzinie rehabilitacji medycznej, medycyny fizykalnej lub balneologii, jeśli zachodzi taka konieczność medyczna[2][3].
Każdy z tych specjalistów musi mieć umowę z NFZ, gdyż tylko wtedy skierowanie uprawnia do realizacji bezpłatnej rehabilitacji w ramach ubezpieczenia zdrowotnego[1][3].
Proces uzyskania skierowania – etapy i regulacje
Procedura wygląda następująco: pacjent zgłasza się do lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, lekarz przeprowadza wywiad oraz kompleksowe badanie, a następnie wystawia skierowanie, uwzględniając diagnozę oraz kody chorób zgodne z ICD-10 (i ewentualnie ICD-9 dla konkretnych procedur rehabilitacyjnych)[1]. Dokument ten jest następnie przekazywany do systemu NFZ i dostępny do pobrania przez Internetowe Konto Pacjenta[1][3].
Skierowanie na rehabilitację ważne jest przez 30 dni od dnia wystawienia. W tym czasie pacjent powinien złożyć je w wybranej placówce medycznej lub oddziale NFZ, by zostać zarejestrowanym i oczekiwać na ustalenie terminu terapii oraz zakresu świadczeń[1][2].
Jak przebiega kwalifikacja i decyzja o rodzaju rehabilitacji?
Po przyjęciu skierowania przez placówkę lub oddział NFZ, pacjent poddawany jest procedurze rejestracji. W przypadku leczenia uzdrowiskowego, dokument podlega dodatkowej ocenie przez lekarza specjalistę medycyny fizykalnej. Jeśli nie ma wolnych miejsc, NFZ wpisuje pacjenta na listę oczekujących i informuje listownie o przewidywanym terminie leczenia[2]. Kwalifikacja do rehabilitacji domowej lub ambulatoryjnej również przebiega poprzez system NFZ, a ostateczne decyzje dotyczące rodzaju zabiegów podejmuje fizjoterapeuta na pierwszej wizycie, opierając się na danych zawartych w skierowaniu oraz własnej ocenie medycznej[1][3].
Obowiązki lekarza wystawiającego skierowanie
Lekarz wystawiający skierowanie musi szczegółowo wpisać dane pacjenta, informacje dotyczące rozpoznania, opis dysfunkcji i zalecenia, zgodnie z obowiązującymi klasyfikacjami medycznymi ICD-10 i, dla wielu świadczeń, ICD-9[1]. Prawidłowe uzupełnienie dokumentacji oraz zgodność z procedurami NFZ warunkują skuteczność oraz sprawność całej ścieżki kierowania pacjenta na rehabilitację.
Rehabilitacja uzdrowiskowa – specyfika skierowania
W przypadku rehabilitacji uzdrowiskowej obowiązuje podobny mechanizm, lecz skierowanie zostaje zweryfikowane oraz zarejestrowane w oddziale wojewódzkim NFZ. Tam odbywa się kwalifikacja oraz, gdy nie ma wolnych terminów, pacjent wpisywany jest na listę oczekujących. Czas oczekiwania bywa różny i zależy od aktualnych możliwości placówek uzdrowiskowych oraz limitów ustalanych przez NFZ[2].
Cyfryzacja i trendy w skierowaniach na rehabilitację
Aktualną tendencją jest cyfryzacja procesu skierowań oraz integracja systemów NFZ z Internetowym Kontem Pacjenta. Rozwiązania te wpływają pozytywnie na dostępność świadczeń, zwiększają transparentność monitorowania leczenia oraz skracają czas oczekiwania na rehabilitację. Dynamiczny rozwój roli specjalistów rehabilitacji medycznej oraz fizjoterapeutów pozwala na jeszcze większą indywidualizację i skuteczność terapii[1][3].
Źródła:
- https://uslyszmnie.pl/jak-wyglada-skierowanie-na-rehabilitacje-kluczowe-informacje-i-procedury
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/skorzystaj-z-leczenia-uzdrowiskowego-albo-rehabilitacji-uzdrowiskowej
- https://www.infor.pl/prawo/prawa-konsumenta/prawa-pacjenta/5670363,rehabilitacja-lecznicza-skierowanie.html
fizjoterapeutaiprawo.pl to specjalistyczna platforma łącząca świat fizjoterapii z rzeczywistością prawną. Portal dostarcza praktycznej wiedzy dla fizjoterapeutów prowadzących własne gabinety i wszystkich zainteresowanych bezpieczną praktyką zawodową.